Stratejik planlama, uzun vadeli planlama olup stratejik amaçlara ulaşmak için yapılır; yapılan plan bir şirketin uzun vadeli hedeflerine ulaşması için belirlenen yol haritasıdır. Genellikle mevcut durum analiziyle başlar, ardından hedefler belirlenir, stratejiler oluşturulur ve performans göstergeleri tanımlanır. Şirketin kaynaklarını en iyi şekilde kullanmasını sağlar ve değişen koşullara uyum sağlamaya yardımcı olur.
Stratejik planlama konusunda en önemli çalışmaların başında mevcut durum analizi gelir. Mevcut kaynak ve kabiliyetleri bilmeden geleceği planlamak doğru olmaz. Bu nedenle öncelikle detaylı bir mevcut durum analizi yapılması gerekir. Mevcut durum analizinde mevcut kaynakların durumu, şirketin zayıf ve güçlü yönleri tespit edilir.
Önemli bir diğer faaliyet stratejik hedeflerin belirlenmesidir. Stratejik hedefler, ulaşılması halinde şirketi rakiplerine göre farklı kılacak, fark yaratacak hedeflerdir. Bu hedefler belirlenirken başta müşteriler olmak üzere tüm paydaşların beklentileri dikkate alınmalıdır. Bu konuda yapılan çalışmada önce uzun vadeli sora da uzun vadeli hedeflere bağlı olmak üzere kilometre taşları sayılabilecek kısa vadeli hedefler belirlenir. Stratejik hedeflerin belirlenmesi, şirketin misyon ve vizyonuna uygun, ulaşılabilir ve ölçülebilir hedefler seçmekle başlar. Bu süreçte SWOT analizi gibi araçları kullanarak şirketin güçlü ve zayıf yanlarını, fırsat ve tehditlerini değerlendirmek önemlidir. Hedeflerin spesifik, ölçülebilir, ulaşılabilir, ilgili, zamanı belli ve müşteri odaklı (SMART-C) olması önemlidir. Bu şekilde net, ölçülebilir ve takip edilebilir hedefler oluşturulabilir.
Stratejik hedefler belirlenirken öncelikle şirketin güçlü, zayıf yanlarıyla fırsat ve tehditleri dikkate alınmalıdır. Böylelikle özellikle iç dinamikler hesaba katılmış olur. Bunun yanında ulusal ve uluslararası riskler de dikkate alınmalıdır. Hem i en aza indirmek için çeşitli yöntemler var. PESTEL analizi bu risklerin belirlenip değerlendirilmesinde fayda sağlar.
Unutmamak gerekir ki, ne kadar iyi düşünülmüş ve ne kadar iyi hazırlanmış olursa olsun, hiçbir plan değişim yaratmaz, sonuç getirmez. Değişimi yaratan, sonuç getiren eylemdir. Bu nedenle, yönetimler stratejik planın hayata geçirilmesi konusunda yapılması gerekenlerin planlandığı gibi yapılmasını sağlamaktan sorumludur. Stratejik planlama dönemsel bir iştir, bir süreçtir. Beklenen sonuçlar alındıktan sonra başka stratejik hedefler belirlenir ve bunlara ulaşabilmek için başka planlar hazırlanır. Askeri alanda da olduğu gibi, önemli olan “karşı taraf”ın stratejiyi bilmemesi, tahmin edememesidir.